Penal aspects of cryptocurrency (bitcoin as an object of a crime)

Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych Rok XXIII: 2019, numer 3
Journal of Criminal Law and Penal Studies Volume XXIII: 2019, No. 3

Jędrzej Liberacki – M.A., attorney trainee

Full text in PDF (open access)

Keywords

cryptocurrency, bitcoin, peer-to-peer, money, a form of payment, property, moveable goods

Summary

Cryptographic currencies, commonly called cryptocurrencies, are becoming widely traded. Although there are already over 1500 different cryptocurrencies, bitcoin has become the most popular, i.e. the cryptographic currency based on the peer-to-peer system created in 2009. Despite the growing interest in the subject, it is still unclear what bitcoin is under criminal law and whether it may be an object of a crime. Answers to these problematic issues are the main subject of the study.

Bibliography

Budyn-Kulik M. i in., Komentarz aktualizowany do art. 115 k.k., w: Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, LEX 2018 (wersja elektroniczna).
Ćwiąkalski Z., w: Kodeks karny. Komentarz, red. A. Zoll, Warszawa 2016.
European Central Bank, Virtual Currency Schemes, październik 2012.
Górniok O., Prawo karne gospodarcze, Toruń 1997.
Kardas P., Komentarz do art. 310 k.k., w: Kodeks karny. Komentarz, red. A. Zoll, Warszawa 2016.
Marek A., Komentarz do art. 310 k.k., w: Kodeks karny. Komentarz, LEX 2010.
Opitek P., Kryptowaluty jako przedmiot zabezpieczenia i poręczenia majątkowego, „Prokuratura i Prawo” 2017, nr 6.
Pasternak Ł., Kryptowaluta i pieniądz wirtualny jako przedmiot przestępstwa z art. 310 § 1 k.k., „Prokuratura i Prawo” 2017, nr 4.
Pleńska D., Górniok O., w: System Prawa Karnego. Tom 4. Nauka o przestępstwie, wyłączenie i ograniczenie odpowiedzialności karnej, red. L. Parzycki, Warszawa 2015.
Rohr J., Wright A., Blockchain-Based Token Sales, Initial Coin Offerings, and the Democratization of Public Capital Markets, “Hastings Law Journal”, California 2018.
Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1126/2008 z dnia 3 XI 2008 r. przyjmujące określone międzynarodowe standardy rachunkowości zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady (CELEX: 32008R1126), środki pieniężne składają się z gotówki oraz depozytów płatnych na żądanie.
Skorupka J., w: System Prawa Karnego. Tom 9. Przestępstwa przeciwko mieniu i gospodarcze, red. R. Zawłocki, Warszawa 2015.
Spotowski A., Przestępstwa służbowe: nadużycie służbowe i łapownictwo w nowym kodeksie karnym, Warszawa 1972.
Szewczyk J., O cywilnoprawnych aspektach bitcoina, „Monitor Prawniczy”, 2018, nr 5.

The authority of Disciplinary Committee for Students to oblige third parties to a specific behavior

Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych Rok XXIII: 2019, numer 3
Journal of Criminal Law and Penal Studies Volume XXIII: 2019, No. 3

Jolanta Kajfasz – M.A., attorney trainee

Full text in PDF (open access)

Keywords

disciplinary responsibility, witness, evidence proceedings, a disciplinary committee

Summary

The following article aims to analyze the competencies of the Disciplinary Committee for Students as a body conducting disciplinary proceedings. The considerations are centered around the scope of application of the Code of Criminal Procedure. The main questions discussed in the article are whether the Disciplinary Committee can use coercive measures against a witness who does not respond to the Committee’s request and whether a lack of precise regulation in this matter can lead to a limitation of the right of defence..

Bibliography

Adamczuk J., Postępowanie dyscyplinarne wobec studentów i doktorantów, w: Nowe prawo o szkolnictwie wyższym a podmiotowość studenta, red. A. Szadok-Bratuń, Wrocław 2007.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 IV 1997 r., Dz.U. z 1997 r., nr 78, poz. 483 ze zm.
Kubiak J.R., Kubiak J., Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów, „Przegląd Sądowy” 1994, nr 4.
Oręziak B., Kilka uwag dotyczących problematyki prawa i postępowania dyscyplinarnego studentów i doktorantów na podstawie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, „Młody Jurysta”, 2018, nr 3.
Ponikowski R., Problemy postępowania dyscyplinarnego wobec studentów, „Życie Szkoły Wyższej”, 1986, nr 9.
Sarnecki P., w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom II, red. M. Zubik, L. Garlicki, Warszawa 2016.
Skuczyński P., w: Odpowiedzialność dyscyplinarna – podstawy, procedura i orzecznictwo w sprawach studentów Uniwersytetu Warszawskiego 2000–2005, red. P. Skuczyński, P. Zawadzki, Warszawa 2008.
Sroka T., Przestępstwo jako przewinienie dyscyplinarne w perspektywie celów postępowania dyscyplinarnego wobec studentów, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2011, nr 1.
Statut Uniwersytetu Jagiellońskiego z 7 VI 2006 r., t.j. nr 60/IV/2017, uchwała Senatu UJ z 26 IV 2017 r., ze zm. z 27 IX 2017 r., nr 114/IX/2017 oraz z 31 X 2018 r., nr 102/X/2018.
Szewczyk M., w: Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część II. Komentarz do art. 212–277d, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2017.
Ura E., w: Prawo o szkolnictwie wyższym. Komentarz, red. W. Sanetra, M. Wierzbowski, Warszawa 2013.

Contemporary trends in Polish criminal policy concerning sexual crimes

Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych Rok XXIII: 2019, numer 3
Journal of Criminal Law and Penal Studies Volume XXIII: 2019, No. 3

Maciej Bocheński – Ph.D., Jagiellonian University, Faculty of Law and Administration, Chair of Criminology

Full text in PDF (open access)

Keywords

sexual crimes, criminal policy, penal populism, rape

Summary

The aim of the article is to analyze the direction of changes in Polish criminal policy in the field of criminal law responses to perpetrators of sexual offenses. The points of reference for the conducted analysis are models of penal responses to the perpetrators of sexual offenses distinguished in the literature. The analysis of the rationale of certain bills adopted in Poland regarding the discussed issue leads to the conclusion that in recent years a departure from solutions that fit into the clinical work model and move towards a community protection model can be noticed.

Bibliography

< http://wiadomosci.dziennik.pl/wydarzenia/artykuly/559863,warchol-kary-gwalty-opinia.html >.
< https://oko.press/prof-platek-ostrzega-w-gostyninie-dojdzie-do-nieszczescia-straszne-skutki-ustawy-gowina-o-bestiach/ >.
< https://prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/797816,gowin-biore-odpowiedzialnosc-za-ustawe-o-groznych-przestepcach.html >.
< https://www.fakt.pl/wydarzenia/swiat/anglia-morderca-z-polski-zgwalcil-55-latke-uslyszal-wyrok/1wbxjdd >.
AndersonA.L., SampleL.L., Public Awareness and Action Resulting from Sex Offender Community Notification Laws, „Criminal Justice Policy Review” 2008, nr 19.
Bell M., Grassroots Death Sentences: The Movement for Capital Child Rape Laws, „Journal of Criminal Law and Criminology” 2008, t. 98.
Bocheński M., Populizm penalny w polskim wydaniu – rzecz o kryminologicznej problematyce ustawy o postępowaniu wobec osób stwarzających zagrożenie, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2015, nr 1.
Bocheński M., Practical Aspects of Assessment of Risk of Re-offending by „Especially Dangerous” Offenders in the Context of the Judgment of the Constitutional Tribunal of 23 November 2016 (K 6/14), „Problems of Forensic Sciences” 2016, vol. 108 (CVIII).
Bocheński M., Prawnokarna reakcja wobec sprawców przestępstw z art. 197 k.k. i art. 200 k.k. w świetle teorii i badań empirycznych,
Brown S., Public Attitudes Toward the Treatment of Sex Offenders, „Legal and Criminological Psychology” 1999, nr 4.
Burstein P., The Impact of Public Opinion on Public Policy: A Review and an Agenda, „Political Research Quarterly” 2003, t. 56.
Campbell L., Criminal Justice and Penal Populism in Ireland, „Legal Studies” 2008, t. 28, nr 4.
Carson R.C., Butcher J.N., Mineka S., Psychologia zaburzeń. Tom I, Sopot 2003.
Craun S.W., Evaluating Awareness of Registered Sex Offenders in the Neighborhood, „Crime and Delinquency” 2010, t. 56.
Cullen F.T., Fisher B.S., Applegate B.K., Public Opinion About Punishment and Corrections, „Crime and Justice” 2000, t. 27.
Czapska J., Waltoś S., O polskim populizmie penalnym, w związku z książką J. Pratta „Penal populizm”, uwag kilka, w: Nauki penalne wobec problemów współczesnej przestępczości. Księga jubileuszowa z okazji 70. rocznicy urodzin Profesora Andrzeja Gaberle, red. K. Krajewski, Warszawa 2007.
Czy przestępcy, których ofiarami są dzieci, powinni być surowiej karani, < https://www.polskieradio.pl/9/302/Artykul/2211644,Czy-przestepcy-ktorych-ofiarami-sa-dzieci-powinni-byc-surowiej-karani >.
Długosz J., Weigend E., Stosowanie środka zabezpieczającego określonego w art. 95a § 1a k.k. w świetle standardów europejskich. Rozważania na tle wyroku ETPC z 17.12.2009 r. w sprawie M. v. Niemcy, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2010, z. 4.
Filar M., Polityka kryminalna czy polityka?(Nowelizacja Kodeksu karnego w zakresie przestępstw seksualnych), w: Węzłowe problemy prawa karnego, kryminologii i polityki kryminalnej. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Andrzejowi Markowi, red. V. Konarska-Wrzosek, J. Lachowski, J. Wójcikiewicz, Warszawa 2010.
Filar M., Rola mediów w kreowaniu zagrożeń i sprzyjaniu populizmowi, „Archiwum Kryminologii”, 2007–2008, t. 29–30.
Garland D., The Culture of Control: Crime and Social Order in Contemporary Society, Chicago 2001.
Garland D., The Limits of the Sovereign State: Strategies of Crime Control in Contemporary Society, „British Journal of Criminology” nr 36(4).
Gierowski J.K., Paprzycki L., Środki zabezpieczające: umieszczenia – pobytu w odpowiednim zakładzie psychiatrycznym, w zakładzie karnym, w zakładzie zamkniętym przeznaczonym dla sprawców przestępstw skierowanych przeciwko wolności seksualnej popełnionych w związku z zaburzeniem preferencji seksualnych albo skierowania takich sprawców na leczenie ambulatoryjne oraz terapia i elektroniczna kontrola miejsca pobytu stosowane wobec sprawców z zaburzeniami psychicznymi i zaburzeniem osobowości, w:System Prawa Karnego. Tom 7.Środki zabezpieczające, red. L. Paprzycki, Warszawa 2012.
Golonka A., Zaburzenia preferencji seksualnych a „inne zakłócenia czynności psychicznych”, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2011, z. 3.
Góralski P., Stosowanie środków zabezpieczających po orzeczeniu kary i środków karnych, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2012, nr 2.
Jennings W. i in., Penal Populism and the Public Thermostat: Crime, Public Punitiveness, and Public Policy, „Governance: An International Journal of Policy, Administration, and Institutions” 2017, t. 30, nr 3.
Kantar Public, < http://www.tnsglobal.pl/archiwumraportow/2018/09/24/badanie-opinii-polakow-na-temat-zaostrzenia-polityki-karnej-wrzesien-2018/#more-7100 >.
Katz-Schiavone S., Levenson J.S., Ackerman A.R., Myths and Facts About Sexual Violence: Public Perceptions and Implications for Prevention, „Journal of Criminal Justice and Popular Culture” 2008, t. 15.
Kirsch L.G., Becker J.V., Sexual Offending, Theory of Problem, Theory of Change, and Implicationas for Treatment Effectiveness, „Aggression and Violent Behavior” 2006, t. 11.
Levenson J.S. i in., Public Perceptions About Sex Offenders and Community Protection Policies, „Analyses of Social Issues and Public Policy” 2007, nr 7.
Lewandowska K., Karać czy leczyć? Strategie postępowania ze sprawcami przestępstw seksualnych wobec dzieci na przykładzie wybranych krajów, „Dziecko Krzywdzone” 2007, nr 18.
Liżyńska K., W sprawie środka zabezpieczającego z art. 95a k.k., „Państwo i Prawo” 2012, nr 4.
Mancini C., Mears D.P., To Execute or Not to Execute? Examining Public Support for Capital Punishment of Sex Offenders, „Journal of Criminal Justice” 2010,z. 38.
Marshall W.L. i in., Sexual Offender Treatment. Controversial Issues, Chichester 2006.
Marshall W.L., Anderson D., Fernandez Y., Cognitive Behavioural Treatment of Sexual Offenders, Chichester 2006.
Mears D.P. i in., Sex Crimes, Children, and Pornography: Public Views and Public Policy, „Crime and Delinquency” 2008, t. 54.
Morawska A., Strategie postępowania ze sprawcami przestępstw seksualnych wobec dzieci na przykładzie wybranych krajów, „Dziecko Krzywdzone” 2004, nr 7.
OBOP, < http://obop-arch.tnsglobal.pl/archive-report/id/1279 >.
Pospiszyl K., Przestępstwa seksualne, Warszawa 2005.
Postulski K., Nowe zasady wykonywania przez sąd środka zabezpieczającego określonego w art. 95a Kodeksu karnego, „Prokuratura i Prawo” 2010, nr 10.
Quinn J.F., Forsyth C., Mullen-Quinn C., Societal Reaction to Sex Offenders: A Review of the Origins and Results of the Myths Surrounding Their Crimes and Treatment Amenability, „Deviant Behavior” 2004, nr 25.
Roberts J.V., Public Opinion, Crime and Criminal Justice, „Crime and Justice” 1992, t. 16.
Roberts L.D., Indermaur D., Predicting Punitive Attitudes in Australia, „Psychiatry, Psychology and Law” 2007, t. 14, nr 1.
Scheela R.A., Sex Offender Treatment: Therapists’ Experiences and Perceptions, „Issues in Mental Health Nursing” 2001, t. 22.
Simon J.S., Managing the Monstrous: Sex Offenders and the New Penology, Psychology, „Public Policy and Law” 1998, z. 4.
Terry K.J., Sexual Offenses and Offenders. Theory, Practice and Policy, Wadsworth 2013.
Tonry M., Polityka karna, kultura polityczna a zasady konstytucyjne, „Archiwum Kryminologii”, t. XXVIII, 2005–2006.
Varma K.N., Marinos V., Three Decades of Public Attitudes Research on Crime and Punishment in Canada, „Canadian Journal of Criminology and Criminal Justice” 2013, t. 55, z. 4.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 23 XI 2016 r., K 6/14, Dz.U. z 2016 r., poz. 2205.
Zaostrzenie kar dla pedofilów, < https://prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/1333926,kodeks-karny-zaostrzenie-kar-dla-pedofilow.html >.
Zbrodnia wyjątkowo odrażająca. Jest akt oskarżenia, < https://www.portel.pl/zbrodnia-i-kara/zbrodnia-wyjatkowo-odrazajaca-jest-akt-oskarzenia/55685 >.

New aggravated types of rape (a critical analysis of proposed changes in Article 197 of the Polish Criminal Code)

Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych Rok XXIII: 2019, numer 3
Journal of Criminal Law and Penal Studies Volume XXIII: 2019, No. 3

Daniel Kwiatkowski – Ph.D. candidate, Jagiellonian University, Faculty of Law and Administration; M.A. student of philosophy at Pontifical University of John Paul II

Full text in PDF (open access)

Keywords

rape, aggravated types of offenses, extraordinary cruelty, dangerous object, severe damage to health

Summary

The subject of the article is to discuss normative changes in Article 197 of the Polish Criminal Code proposed in the draft amendment by the Sejm (print no. 2154). This amendment introduces new aggravated types of offenses specifying: rape with the use of a dangerous object, rape of a pregnant woman, recording the image and sound of rape, rape resulting in severe health damage, and rape causing the victim's death. In addition, rape of a minor under 15 is recognized as rape with extraordinary cruelty for which a criminal sanction has been heightened. The introduction of the abovementioned changes is not justified, and, in addition, this regulation causes many interpretative and systemic problems.

Bibliography

<http://krakow.naszemiasto.pl/artykul/pedofil-recydywista-zgwalcil-10-latka-prokurator-chce-kary,2222854,art,t,id,tm.html>.
<http://trojmiasto.wyborcza.pl/trojmiasto/1,35612,18374228,gwalcil-niemowle-jest-blyskawiczny-wyrok-9-lat-wiezienia.html>.
<https://www.fakt.pl/wydarzenia/swiat/usa-benjamin-taylor-zgwalcil-10-miesieczne-niemowle-zmarlo/8hedqjk>.
<https://www.tvn24.pl/pomorze,42/policja-porwal-i-zgwalcil-8-latke-zlapali-go-po-dwoch-dniach,773331.html>.
<legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12303754/12462410/12462413/dokument316718.pdf>.
<legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12303754/12462416/12462419/dokument316722.pdf>.
Bielski M., Kryteria obiektywnego przypisania skutku na tle współczesnej polskiej dogmatyki prawa karnego, w: Państwo prawa i prawo karne. Księga Jubileuszowa Profesora Andrzeja Zolla, t. II, red. P. Kardas, T. Sroka, W. Wróbel, Warszawa 2012.
Bielski M., Naruszenie reguł ostrożności czy nadmierna ryzykowność zachowania jako właściwe kryterium prawnokarnego przypisania skutku, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2004, nr 1.
Bielski M., w: Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część I. Komentarz do art. 117-211a, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2017.
Bogdan G., w: Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część I. Komentarz do art. 117-211a, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2017.
Buchała K., Bezprawność przestępstw nieumyślnych oraz wyłączające ją dozwolone ryzyko, Warszawa 1971.
Buchała K., Przypisanie skutku stanowiącego znamię nieumyślnego deliktu w prawie polskim, w:Teoretyczne problemyodpowiedzialności karnej w polskim oraz niemieckim prawie karnym, Wrocław 1990.
Dąbrowska-Kardas M., Kardas P., w: Kodeks karny. Część szczególna. Tom III. Komentarz do art. 278–363, red. A. Zoll, Warszawa 2016.
Gardocki L., Zagadnienia teorii kryminalizacji, Warszawa 1990.
Giezek J., Narażenie na niebezpieczeństwo oraz jego znaczenie w konstrukcji czynu zabronionego, „Przegląd Prawa i Administracji” 2002, t. L,
Giezek J., Naruszenie obowiązku ostrożności jako przesłanka urzeczywistnienia znamion przestępstwa nieumyślnego, „Państwo i Prawo” 1992, nr 1.
Giezek J., Przyczynowość oraz przypisanie skutku w prawie karnym, Wrocław 1994.
Giezek J., Wyjaśnianie przyczynowe w prawie karnym, „Przegląd Prawa i Administracji” 1995, t. XXXI.
Giezek J., Zgodne z prawem zachowanie alternatywne jako kryterium przypisania skutku, „Kwartalnik Prawa Publicznego”. Podstawy odpowiedzialności karnej za przestępstwo skutkowe, 2004, nr 4.
Guzik-Makaruk E.M., Pływaczewski E.W., w: Kodeks karny. Komentarz, red. M. Filar, Warszawa2016.
Kaczmarek T., Wybrane aspekty ontologicznych i normatywnych podstaw przypisania skutku, „Kwartalnik Prawa Publicznego”. Podstawy odpowiedzialności karnej za przestępstwo skutkowe, 2004, nr 4.,
Społeczne oceny wymiaru sprawiedliwości, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa 2017.
Konarska-Wrzosek V., w: Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, Warszawa 2016.
Komunikat na stronie internetowej Prezydenta RP, <https://www.prezydent.pl/prawo/ustawy/odeslane-do-tk/art,8,komunikat-w-zwiazku-ze-skierowaniem-przez-prezydenta-rp-wniosku-do-trybunalu-konstytucyjnego.html>
Komunikat na stronie Trybunału Konstytucyjnego <http://trybunal.gov.pl/s/kp-119>
Lachowski J., w: Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, Warszawa 2016
Lernell L., Zagadnienia związku przyczynowego w prawie karnym, Warszawa 1962.
Małecki M., Glosa do postanowienia SN z dnia 15 lutego 2012 r., sygn. II KK 193/11, „Gdańskie Studia Prawnicze. Przegląd Orzecznictwa” 2013, nr 3.
Małecki M., Ministerstwo Sprawiedliwości po zgwałceniach do celu, „Dziennik Gazeta Prawna”175/2017.
Małecki M., Z problematyki obiektywnego przypisania skutku (przypadek „płonącego anioła”), „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2013, nr 2.
Małecki M., Zbyt krótka lista kwalifikowanych zgwałceń, „Dziennik Gazeta Prawna” 43/2018.
Marek A., Kodeks karny. Komentarz, LEX 2010.
Mozgawa M., w: Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, red. M. Mozgawa, LEX 2018.
Opinia SN do projektu ustawy z 16 X 2017 r., BSA II-021-369/17.
Płatek M., Opinia prawna na temat Projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk 2154), cz. III, pkt 5., <orka.sejm.gov.pl/rexdomk8.nsf/0/EB55C1136FABB1F0C1258232004C80B4/%24File/i331-18A.rtf>.
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, druk sejmowy nr 2154, Sejm VIII kadencji, <http://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=2154>.
Szwarczyk M., w: Kodeks karny. Komentarz, red. T. Bojarski, LEX 2016.
Tarapata S., Głos w sprawie „niebezprawnego naruszenia reguł postępowania z dobrem prawnym” (o przypadku tzw. „płonącego anioła”), „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2013, nr 2.
Tarapata S., Przypisanie sprawstwa skutku w sensie dynamicznym w polskim prawie karnym, Kraków 2019.
Tyszkiewicz L., w: Kodeks karny. Komentarz, red. M. Filar, Warszawa2016.
Rządowy projekt ustawy z 2 X 2017 r.o zmianie ustawy – Kodeks karny, <legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12303754/12462404/12462405/dokument311275.pdf>.
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, druk sejmowy nr 3451, Sejm VIII kadencji, <http://orka.sejm.gov.pl/Druki8ka.nsf/0/996CE307123D03FEC12583FA0069E8F2/%24File/3451.pdf>.
Uchwała SN z 21 XII 1972 r., VI KZP 64/72.
Uzasadnienie projektu ustawy z 4 I 2018 r., druk sejmowy nr 2154.
Uzasadnienie projektu ustawy, <legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12303754/12462404/12462405/dokument311277.pdf>.
Warchoł M., Gwałt na wrażliwości naukowca, „Dziennik Gazeta Prawna”, 178/2017.
Warylewski J., Zgwałcenie w świetle projektowanych zmian w Kodeksie karnym z 1997 r., „Przegląd Sądowy” 10 (2018).
Wniosek Prezydenta RP do Trybunału Konstytucyjnego <https://www.prezydent.pl/download/gfx/prezydent/pl/defaultaktualnosci/5427/8/1/s22c-6e19070114580.pdf>.
Wolter W., Błędne koło problematyki przyczynowości w teorii i praktyce prawa karnego, „Państwo i Prawo” 1964, nr 3.
Wróbel W., w: Represyjność polskiego prawa karnego, red. A.J. Szwarc, Poznań 2008.
Wróbel W., Wina i zawinienie a strona podmiotowa czynu zabronionego, czyli o potrzebie posługiwania się w prawie karnym pojęciem winy umyślnej i winy nieumyślnej, w:Przestępstwo – kara – polityka kryminalna. Problemy tworzenia i funkcjonowania prawa. Księga jubileuszowa z okazji 70. rocznicy urodzin Profesora Tomasza Kaczmarka, red. J. Giezek, Kraków 2006.
Wróbel W., Zoll A., Polskie prawo karne. Część ogólna, Kraków 2013.
Zoll A., Strona podmiotowa i wina w Kodeksie karnym z 1997 r. i w projektach jego nowelizacji, w:Prawo. Społeczeństwo. Jednostka. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Leszkowi Kubickiemu, red. A. Łopatka, B. Kunicka-Michalska, S. Kiewlicz, Warszawa 2003.
Zoll A., w: Kodeks karny. Część ogólna. Tom I. Część I. Komentarz do art. 1-52, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2016.
Zoll A., w: Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część I. Komentarz do art. 117-211a, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2017.