Głos w sprawie „niebezprawnego naruszenia reguł postępowania z dobrem prawnym” (o przypadku tzw. „płonącego anioła”)

Autor: Szymon Tarapata
Data publikacji: 4 sierpnia 2013
Pozycja w wydaniu internetowym: 12/2013

Artykuł jest kontynuacją dyskusji na temat kryteriów przypisania skutku w prawie karnym. Autor odnosi się do tezy Sądu Najwyższego, sformułowanej na kanwie sprawy płonącego anioła: „Prawnokarną odpowiedzialność za skutek uzasadnia jedynie takie przyczynienie się, które w sposób istotny zwiększa ryzyko wystąpienia tego skutku. Dla przyjęcia karygodnego charakteru przyczynienia się do powstania skutku konieczne jest ustalenie, że sprawca – niezależnie od innych warunków obiektywnego przypisania skutku – zachowaniem swoim w sposób znaczący zwiększył ryzyko wystąpienia skutku stanowiącego znamię typu czynu zabronionego, co najczęściej będzie można wywnioskować z faktu istotnego naruszenia reguł ostrożnego postępowania z dobrem prawnym w danych warunkach”.

Czytaj dalej

Z problematyki obiektywnego przypisania skutku - przypadek płonącego anioła

Autor: Mikołaj Małecki
Data publikacji: 4 sierpnia 2013
Pozycja w wydaniu internetowym: 11/2013

Przypadek płonącego anioła ilustruje kilka problemów związanych z dyskutowaną w nauce prawa karnego koncepcją przypisania skutku. Poglądom Sądu Najwyższego, wyrażonym w postanowieniu z 15 lutego 2012 r. (II KK 193/11) warto przyjrzeć się bliżej przynajmniej z dwóch powodów. Sprawa wydaje się interesująca nie tylko dla karnistów, wiązała się bowiem z odpowiedzialnością nauczycieli i wychowawców za bezpieczeństwo uczniów znajdujących się w szkole. Ponadto, stanowisko Sądu Najwyższego daje asumpt do namysłu nad kryteriami obiektywnego przypisania skutku, wywołuje bowiem kilka wątpliwości i zmusza do postawienia nowych pytań.

Czytaj dalej

Ujęcie na gorącym uczynku oraz przyznanie się do winy a doktrynalna koncepcja faktycznie podejrzanego

Autor: Dominik Zając
Data publikacji: 4 sierpnia 2013
Pozycja w wydaniu internetowym: 10/2013

Istotny odsetek wszystkich postępowań karnych dotyczy sprawców ujętych na gorącym uczynku, a ujawnienie przestępstwa jest w zasadzie jednoznaczne z ujęciem sprawcy. Autor stoi na stanowisku, że w przypadku ujęcia na gorącym uczynku bądź przyznania się do winy organy ścigania powinny niezwłoczenie przejść do fazy in personam, co najmniej przesłuchując potencjalnego sprawcę w charakterze podejrzanego.

Czytaj dalej

O braku opon zimowych w pojeździe oraz odpowiedzialności karnej kursanta i instruktora w kontekście art. 177 k.k.

Autor: Piotr Konopka
Data publikacji: 11 lipca 2013
Pozycja w wydaniu internetowym: 9/2013

Punktem wyjścia rozważań przedstawionych w artykule są tezy postanowienia Sądu Najwyższego z 23 lutego 2011 r., III KK 276/10: „Osoba ubiegająca się o prawo jazdy (kursant), podobnie jak instruktor, za spowodowanie wypadku w trakcie odbywania nauki jazdy odpowiada na zasadach ogólnych, określonych w przepisach Kodeksu karnego. Ich odpowiedzialność jest niezależna od siebie. Dla przyjęcia tej odpowiedzialności nie jest konieczne odwoływanie się do współkierowania przez kursanta i instruktora pojazdem mechanicznym. Z racji czynności wykonywanych w trakcie odbywania nauki jazdy przez kursanta, który […] jest wprost uznawany za kierującego […] oraz pozycji i roli instruktora w procesie szkolenia, obaj są uczestnikami ruchu, ponoszącymi odpowiedzialność za naruszenie przez siebie zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym”.

Czytaj dalej

Krytycznie o metodzie dekryminalizacji prowadzenia w stanie nietrzeźwości pojazdu innego niż mechaniczny

Autor: Dominik Zając
Data publikacji: 18 kwietnia 2013
Pozycja w wydaniu internetowym: 7/2013

Prowadzenie pojazdu niemechanicznego w stanie nietrzeźwości stanowi na gruncie obowiązującego kodeksu karnego przestępstwo zagrożone karą grzywny, ograniczenia wolności oraz pozbawienia wolności do roku. Przygotowywany projekt nowelizacji kodeksu karnego oraz kodeksu wykroczeń przewiduje wykreślenie art. 178a § 2 k.k., przy jednoczesnym wprowadzeniu nowego typu w art. 87 § 1a k.w., w następującym brzmieniu: „Tej samej karze [tj. przewidzianej w art. 87 § 1 k.w. – DZ] podlega, kto znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem podobnie działającego środka, prowadzi na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu inny pojazd niż określony w § 1 [tj. pojazd niemechaniczny – DZ].”

Czytaj dalej

Operacje na GMO a ochrona prawnokarna

Autor: Joanna Uchańska
Data publikacji: 31 marca 2013
Pozycja w wydaniu internetowym: 6/2013

Artykuł dotyczy wykorzystywania organizmów modyfikowanych genetycznie w perspektywie prawnokarnej.

Czytaj dalej

Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 27 maja 2011 r., II AKa 168/11

Autor: Szymon Tarapata
Data publikacji: 29 marca 2013
Pozycja w wydaniu internetowym: 5/2013

W krytycznej glosie autor ustosunkowuje się do tezy Sądu Apelacyjnego w Katowicach, który stwierdził: „Wydając wyrok łączny, jako podstawę wymiaru orzeczonej kary łącznej, sąd uwzględnia poszczególne prawomocne skazania jednostkowe pozostające w zbiegu realnym, a nie ewentualnie uprzednio orzeczone kary łączne. Dolną granicę kary łącznej wyznacza zatem najwyższa z orzeczonych kar jednostkowych z podlegających łączeniu wyroków, zaś górną jej granicę wyznacza suma tych kar z zastrzeżeniem, że nie może przekroczyć określonego maksymalnego progu”.

Czytaj dalej

Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 15 lutego 2012 r., II KK 193/2011

Autor: Agnieszka Barczak-Oplustil
Data publikacji: 27 lutego 2013
Pozycja w wydaniu internetowym: 4/2013

W częściowo krytycznej glosie autorka omawia poglądy Sądu Najwyższego, dotyczące kryteriów przypisania skutku w wypadku typu nieumyślnego czynu zabronionego pod groźbą kary. Sąd Najwyższy stwierdził między innymi: „Prawnokarną odpowiedzialność za skutek uzasadnia jedynie takie przyczynienie się, które w sposób istotny zwiększa ryzyko wystąpienia tego skutku […]. Powyższa teza jest szczególnie istotna w przypadku przestępstw nieumyślnych, bowiem wówczas brak jest co do zasady szczególnej, podmiotowej komponenty negatywnej moralnej oceny czynu w postaci nagannego zamiaru lub nagannego celu działania sprawcy. Z tego też powodu, dla przyjęcia karygodnego charakteru przyczynienia się do powstania skutku, zwłaszcza przy tej kategorii przestępstw, konieczne jest ustalenie, że sprawca – niezależnie od innych warunków obiektywnego przypisania skutku – zachowaniem swoim w sposób znaczący zwiększył ryzyko wystąpienia skutku stanowiącego znamię typu czynu zabronionego, co najczęściej będzie można wnioskować z faktu istotnego naruszenia reguł ostrożnego postępowania z dobrem prawnym w danych warunkach”.

Czytaj dalej