Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 13 grudnia 2012 r., II AKa 256/12

Autor: Joanna Kalandyk
Data publikacji: 8 maja 2014
Pozycja w wydaniu internetowym: 7/2014

W krytycznej glosie odniesiono się do tezy Sądu Apelacyjnego w Poznaniu, który stwierdził: „Zarówno orzecznictwo Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, jak i zdecydowana większość nauki prawa karnego opowiada się za teorią obiektywną związku przyczynowego, która polega na tym, ze działanie sprawcy jest jednym z warunków koniecznych, bez którego dany skutek w danym przypadku by nie nastąpił. Przyłączenie się do działania sprawcy innych jeszcze przyczyn nie wyłącza odpowiedzialności karnej za powstały skutek”. Teza Sądu Apelacyjnego nie przystaje do dominującego w orzecznictwie Sądu Najwyższego poglądu, w myśl którego znamiona przestępstwa skutkowego należy interpretować według koncepcji obiektywnego przypisania skutku, zwracającej uwagę na konieczność normatywnego, a nie jedynie przyczynowego (warunkowego) postrzegania relacji łączącej czyn z opisanym w ustawie skutkiem.

Streszczenie: Komentowane orzeczenie dotyka problematyki ustalenia więzi między czynem domniemanego sprawcy a zaistniałym skutkiem przestępnym. Zdaniem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu dla przypisania odpowiedzialności karnej za przestępstwo skutkowe należy posłużyć się teorią obiektywnego związku przyczynowego, wedle której działanie sprawcy stanowi jeden z warunków koniecznych, bez którego skutek przestępny by nie nastąpił. W glosowanym wyroku sąd ad quem stwierdził, iż okoliczność nieudzielenia właściwej pomocy lekarskiej nie jest przyczyną wyłączenia odpowiedzialności karnej domniemanego sprawcy. W glosie skrytykowano stanowisko Sądu Apelacyjnego. Zwrócono uwagę na fakt, iż najwięcej zwolenników ma dziś koncepcja obiektywnego przypisania skutku i odpowiedzialność oskarżonego powinno się rozpatrywać w oparciu o strukturę tej właśnie koncepcji. Podkreślono, że dla ustalenia powiązania normatywnego kluczowe znaczenie mają tzw. negatywne przesłanki przypisania skutku, w tym włączenie się cudzego zakresu odpowiedzialności. W tym kontekście omówiono także przedstawiony przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Karnego projekt nowelizacji kodeksu karnego w zakresie dotyczącym przesłanek obiektywnego przypisania skutku.