The Principle of Adequate Vacatio Legis as a Part of the Principle of Decent Legislation – Remarks From the Perspective of Criminal Law
Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych Rok XXV: 2021, numer 1
Journal of Criminal Law and Penal Studies Volume XXV: 2021, No. 1
Marek Kulik – habilitated doctor, Maria Curie Skłodowska University in Lublin; ORCID: 0000-0003-0191-6558; e-mail: marek.kulik@poczta.umcs.lublin.pl.
Full text in PDF (open access)
Keywords
vacatio legis, decent legislation, principles of law
Summary
The paper concerns the role of the principle of appropriate vacatio legis in substantive criminal law. Th e author starts from the role of system principles within branches of law. Next, he indicates the admissibility of deriving specific principles from principles already known. First, the author indicates the role of the principle of decent legislation, and then the role of the principle of appropriate vacatio legis derived from the first principle.
Bibliography
Alexy R., Teoria praw podstawowych, Warszawa 2011.
Banasik K., Przedawnienie w prawie karnym w systemie kontynentalnym i anglosaskim, Warszawa 2014.
Banaszak B., w: B. Banaszak, M. Bernaczyk, Aktywizm sędziowski we współczesnym państwie demokratycznym, Warszawa 2012.
Binding K., Die Normen und ihre Übertretung, t. I, Leipzig 1880.
Buchała K., Kubicki L., Zasady odpowiedzialności karnej w przyszłej konstytucji, „Państwo i Prawo” 1987, nr10.
Budyn-Kulik M., Kulik M., Społeczna szkodliwość czynu jako klauzula generalna w prawie karnym, „Annales UMCS. Sectio G. Ius” 2016, vol. LXIII, nr 2.
Budyn-Kulik M., Kulik M., Wybrane aspekty funkcjonowania konstytucyjnej zasady ochrony zaufania na gruncie prawa karnego w perspektywie internalizacji norm prawnych jako warunku jej efektywności , „Studia Iuridica Lublinensia” 2016, vol. XXV, nr 1.
Chmielarz A., Funkcja prawna konstytucji na przykładzie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku, Warszawa 2011.
Cieślak M., Polskie prawo karne. Zarys systemowego ujęcia, Warszawa 1995.
Cieślak M., Wstęp do nauki prawa karnego, Gdańsk 1985.
Czeszejko-Sochacki Z., Prawnokarna problematyka w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, w: Rozważania o prawie karnym. Księga pamiątkowa z okazji siedemdziesięciolecia urodzin Profesora Aleksandra Ratajczaka, red. A.J. Szwarc, Poznań 1999.
Dąbrowska-Kardas M., Analiza dyrektywalna przepisów części ogólnej kodeksu karnego, Warszawa 2012.Dębski R., O normie prawnokarnej we współczesnym piśmiennictwie polskim, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica” 1994, t. 60.
Dębski R., Recenzja monografii Łukasza Pohla, Struktura normy sankcjonowanej w prawie karnym. Zagadnienia ogólne, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2007, s. 293, „Prokuratura i Prawo” 2010, nr 11.
Dębski R., Uwagi o konstytucyjnym ujęciu zasady nullum crimen sine lege, „Państwo i Prawo” 1992, nr 5.
Dębski R., Zasada nullum crimen sine lege i postulat wyłączności ustawy, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica” 1992, z. 50.
Doroszewska K., Społeczna szkodliwość czynu jako określenie zła w polskim prawie karnym? , „Młody Jurysta” 2016, nr 4.
Dukiet-Nagórska T., Znaczenie zasady proporcjonalności dla wykładni przepisów prawnokarnych, w: Zasada proporcjonalności w prawie karnym, red. T. Dukiet-Nagórska, Warszawa 2010.
Działocha K., Gromski W., Niepozytywistyczna koncepcja państwa prawnego a Trybunał Konstytucyjny, „Państwo i Prawo” 1995, z. 3.
Gałęski M., Dorozumiane warunki bezprawności czynu w prawie karnym (maszynopis rozprawy doktorskiej), Poznań 2018.
Garlicki L., Przegląd orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego za 1990 rok, „Przegląd Sądowy” 1991, nr 3.
Garlicki L., Przegląd orzecznictwa za 1992 rok, „Przegląd Sądowy” 1993, nr 9.
Garlicki L., Materialna interpretacja klauzuli demokratycznego państwa prawnego w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, w: Zasada demokratycznego państwa prawnego w Konstytucji RP, red. S. Wronkowska, Warszawa 2006.
Garlicki L., Orzecznictwo w 1993 roku, „Przegląd Sądowy” 1994, nr 10.
Gizbert-Studnicki T., Reguły i zasady prawne, „Państwo i Prawo” 1988, z. 3.
Granat M., Pojmowanie konstytucyjnych zasad prawa w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, w: Zasady naczelne Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 roku, red. A. Bałaban, P. Mijał, Szczecin 2011.
Janusz-Pohl B., Żbikowska M., Wpływ modyfi kacji dodatkowego okresu przedawnienia karalności przestępstw na efektywność ścigania karnego, „Prawo w Działaniu” 2018, nr 35.
Jaskiernia J., Zasady demokratycznego państwa prawnego w sejmowym postępowaniu ustawodawczym, Warszawa 1999.
Kojder A., Prawo jako przedmiot analiz aksjologicznych, w: Problemy metodologii i fi lozofi i prawa, red. H. Rot, Wrocław 1988.
Koksanowicz G., Zasada określoności przepisów w procesie stanowienia prawa, „Studia Iuridica Lublinensia” 2014, nr 22.
Kordela M., Zasady prawa. Studium teoretycznoprawne, Poznań 2012.
Kozak A., Rodzaje i metody wykładni prawa, w: Teoria i filozofia prawa. Wybór tekstów, red. W. Gromski, Wrocław 1998.
Kulik M., Aksjologia systemu jako dyrektywa wykładni prawa karnego materialnego i procesowego, w: Wykładnia operatywna prawa – perspektywa teoretyczna i dogmatyczna, red. L. Leszczyński, A. Szot, Warszawa 2017.
Kulik M., Przedawnienie karalności i przedawnienie wykonania kary w polskim prawie karnym, Warszawa 2014.
Leszczyński L., Wartości wewnątrzprawne, zjawiska odformalizowania prawa i idea państwa prawnego, Ogólnopolska Konferencja naukowa „Wartość – Wolność – Odpowiedzialność” Katowice 17–18 czerwca 1993 r., odbitka z maszynopisu autora.
Leszczyński L., Zagadnienia teorii stosowania prawa. Doktryna i tezy orzecznictwa, Kraków 2004.
Maroń G., Zasady prawa. Pojmowanie i typologie a rola w wykładni prawa i orzecznictwie konstytucyjnym, Poznań 2011.
Mikołajewicz J., Prawo intertemporalne. Zagadnienia teoretycznoprawne, Poznań 2000.
Morawska E., Klauzula państwa prawnego w Konstytucji RP na tle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, Toruń 2003.
Morawski L., Spór o pojęcie państwa prawnego, „Państwo i Prawo” 1994, z. 4.
Nawrocki M., Wpływ zmian terminów przedawnienia na sytuację sprawcy. Glosa do postanowienia SN z dnia 26 października 2017 r., II KK 192/17, „Przegląd Sądowy” 2019, nr 2.
Nowacki J., Klauzula „państwo prawne” a orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, w: Prawo i kontrola jego zgodności z konstytucją, red. E. Zwierzchnowski, Warszawa 1997.
Nowacki J., Rządy prawa. Dwa problemy, Katowice 1995.
Oniszczuk J., Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego w latach 1986–1996, Warszawa 1998.
Oniszczuk J., Państwo prawne w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 1996.
Oniszczuk J., Umowy międzynarodowe w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, „Państwo i Prawo” 1995, z. 7.
Osajda K., Znaczenie zasad prawa dla wykładni prawa (na przykładzie prawa cywilnego), w: Teoria i praktyka wykładni prawa, red. P. Winczorek, Warszawa 2005.
Pietrzykowski T., Wsteczne działanie prawa i jego zakaz, Kraków 2004.
Pohl Ł., Struktura normy sankcjonowanej w prawie karnym. Zagadnienia ogólne, Poznań 2007.
Pułło A., Z problematyki zasad prawa: idee ogólne w prawie konstytucyjnym, „Przegląd Sejmowy” 1996, nr 1.
Rączka M., Wykładnia prawa konstytucyjnego, w: Wykładnia prawa i inne problemy filozofii prawa, red. L. Morawski, Toruń 2005.
Rybak A., Niektóre problemy międzyczasowego prawa karnego, „Prokuratura i Prawo” 2001, nr 12.
Sokolewicz W., w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. L. Garlicki, Warszawa 2007.
Stefaniuk M., Zasada odpowiedniego vacatio legis jako element zasady ochrony zaufania obywateli do państwa i tworzonego przez nie prawa, „Studia Iuridica Lublinensia” 2016, vol. XXV, nr 1.
Tkacz S., O zintegrowanej koncepcji zasad prawa w polskim prawoznawstwie (od dogmatyki do teorii), Toruń 2014.
Tobor Z., Teoretyczne problemy legalności, Katowice 1998.
Tuleja P., Normatywna treść praw jednostki w ustawach konstytucyjnych RP, Warszawa 1997.
Wąsek A., Prawo karne – minimum moralności?, „Annales UMCS, Sectio G. Ius” 1984, vol. XXXI, 3.
Wąsek A., Czyn niemoralny – czyn społecznie niebezpieczny – czyn przestępny, „Studia Iuridica” 1988, nr XVI.
Wąsek A., Projekt kodeksu karnego a międzynarodowe standardy praw człowieka, w: Problemy reformy prawa karnego, red. T. Bojarski, E. Skrętowicz, Lublin 1993.
Wąsek A., Spojrzenie karnisty na projekt Konstytucji RP, „Annales UMCS. Sectio G. Ius” 1997, vol. XLIV.
Wąsek A., W gąszczu problematyki przedawnienia w prawie karnym, w: Współczesne problemy procesu karnego i wymiaru sprawiedliwości. Księga ku czci profesora Kazimierza Marszała, red. P. Hofmański, K. Zgryzek, Katowice 2003.
Wąsek A., W kwestii tzw. odmoralizowania prawa karnego, „Studia Filozoficzne” 1985, nr 2–3.Wiatrowski P., Dyrektywy wykładni prawa karnego materialnego w judykaturze Sądu Najwyższego, Warszawa 2013.
Witkowski Z., w: Prawo konstytucyjne, red. Z. Witkowski, Toruń 1998.
Wronkowska S., Publikacja aktów normatywnych – przyczynek do dyskusji o państwie prawnym, w: Prawo w zmieniającym się społeczeństwie, red. G. Skąpska, Toruń 2000.
Wronkowska S., Zasady przyzwoitej legislacji w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, w: Księga XXlecia orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, red. M. Zubik, Warszawa 2006.
Wronkowska S., Zieliński M., Komentarz do zasad techniki prawodawczej, Warszawa 2004.
Wróbel A., Zasady (naczelne) Konstytucji w orzecznictwie Sądu Najwyższego, w: Zasady naczelne Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 roku, red. A. Bałaban, P. Mijał, Szczecin 2011.
Wróbel W., Z zagadnień retroaktywności prawa karnego, „Przegląd Sądowy” 1993, nr 4.
Wróblewski J., Opałek K., Zagadnienia teorii prawa, Warszawa 1969.
Wróblewski J., Sądowe stosowanie prawa, Warszawa 1988.
Zakrzewska J., Konstytucyjna zasada państwa prawnego w praktyce Trybunału Konstytucyjnego, „Państwo i Prawo” 1992, z. 7.
Zalasiński T., Zasada prawidłowej legislacji w poglądach Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 2008.
Zaleśny J., Zasady prawidłowej legislacji, „Studia Politologiczne” 2009, vol. 13.
Zieliński M., Konstytucyjne zasady prawa, w: Charakter i struktura norm konstytucji, red. J. Trzciński, Warszawa 1997.
Zieliński M., Municzewski A., Interpretacyjna rola zasad prawa, w: Zasady procesu karnego wobec wyzwań współczesności. Księga ku czci profesora Stanisława Waltosia, red. J. Czapska, A. Gaberle, A. Światłowski, A. Zoll, Warszawa 2000.
Zoll A., O normie prawnokarnej z punktu widzenia prawa karnego, „Krakowskie Studia Prawnicze” 1990, r. XXIII.
Zoll A., Zasady prawa karnego w projekcie konstytucji, „Państwo i Prawo” 1997, nr 3.
