Optimizing Criminal Liability. Post-Factum Impunity Clauses – Useful Criminal Policy Tool or Substantive Law Hesitancy?
Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych Rok XXV: 2021, numer 2
Journal of Criminal Law and Penal Studies Volume XXV: 2021, No. 2
Witold Zontek – PhD, Department of Criminal Law Jagiellonian University; ORCID:
0000-0002-7850-3930; e-mail: witold.zontek@uj.edu.pl.
The paper is a result of the research project no. 2015/19/D/HS5/00091 (SONATA10) „Post-factum behavior of the perpetrator as a prerequisite of impunity. Rationale and consequences. Comparative analysis of the model” funded by the National Science Centre, Poland.
Full text in PDF (open access)
Keywords
Impunity, post factum behavior, excuses, justifications, discretion
Summary
Criminal law provides a variety tools for optimizing the scope of eventual criminal liability
of an individual. Some of them are associated with the act’s or perpetrator’s features
that determine due to axiological reasons the lack or strong reduction of liability. There
is however another category of instruments that determine the lack of liability based on
a behavior of a perpetrator undertaken after the crime has been committed. What is the
rationalization behind such a peculiar solution? Why the legislature considers it as a useful
tool? In this paper some threads of that rationalization are analyzed and explained.
Bibliography
Ashworth A., Principles of Criminal Law, Oxford–New York 2009.
Barczak-Oplustil A., Zasada koincydencji winy i czynu w kodeksie karnym, Kraków 2016.
Cotterrell R., Comparative Law and Legal Culture, in: The Oxford Handbook of Comparative Law, ed. M. Reimann, R. Zimmermann, Oxford 2006.
Dubber M.D., Comparative Criminal Law, in: The Oxford Handbook of Comparative Law, ed. M. Reimann, R. Zimmermann, Oxford 2006.
Fletcher G.P., Rethinking Criminal Law, Oxford 2000.
Fuchs H., Ratz E., Wiener Kommnetar StPO, Vienna 2018.
Gajdus D., Czynny żal w polskim prawie karnym, Toruń 1984.
Greenwalt K., The Perplexing Borders of Justifications and Excuse, in: Rechtfertigung und Entschuldigung. Rechtsvergleichende Perspektiven, ed. A. Eser, G.P. Fletcher, Freiburg 1987.
Herring J., Criminal Law. Text, Cases and Materials, Oxford 2010.
Horder J., Excusing Crime, Oxford 2007.
Jezusek A., Tzw. umorzenie konsensualne – węzłowe problemy wiążące się z wykładnią art. 59a k.k., „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2014, z. 4.
Jędrzejewski Z., Bezprawność jako element przestępności czynu. Studium na temat struktury przestępstwa, Warszawa 2009.
Kielak Ł., Klauzule czynnego żalu w polskim prawie karnym, Warszawa 2020.
Krzymuski E., Wykład prawa karnego ze stanowiska nauki i prawa austriackiego, Kraków 1902.
Lach A., Umorzenie postępowania karnego na podstawie art. 59a k.k., „Prokuratura i Prawo 2015”, nr 1–2.
Lachowski J., Stan wyższej konieczności w polskim prawie karnym, Warszawa 2005.
Luna E., Wade M., Prosecutors as judges, „Washington and Lee Law Review” 2010, 67, 1413.
Markesinis B., Rechtsvergleichung in Theorie und Praxis. Ein Beitrag zur rechtswissenschaftlichen
Methodenlehre, Munich 2004.
Michaels R., The Functional Method of Comparative Law, in: The Oxford Handbook of Comparative Law, ed. M. Reimann, R. Zimmermann, Oxford 2006.
Pilch A., Umorzenie postępowania w trybie projektowanego art. 59a k.k., „Państwo i Prawo” 2013, z. 4.
Robinson P., Criminal Law Defenses. A Systematic Analysis, „Columbia Law Review” 1982, vol. 82, no. 2.
Rogacka-Rzewnicka M., Oportunizm i legalizm ścigania przestępstw w świetle współczesnych przeobrażeń procesu karnego, Warszawa 2007.
Sitarz O., Karnoprawne konsekwencje różnych postaci czynnego żalu okazanego przez sprawcę przestępstwa lub wykroczenia, in: Racjonalna sankcja karna w systemie prawa, red. P. Górski, A. Muszyńska, Warszawa 2019.
Smith J.C., Justification and Excuse in the Criminal Law, London 1989.
Tadros V., Criminal Responsibility, New York 2007.
Wojtaszczyk A., Wróbel W., Zontek W., Criminal Code. Przepisy dwujęzyczne, LEX.
Wolter W., Nauka o przestępstwie, Warszawa 1973.
Zawłocki R., Pojęcie i funkcje społecznej szkodliwości czynu w prawie karnym, Warszawa 2007.
Zoll A., Okoliczności wyłączające bezprawność czynu. Zagadnienia ogólne, Warszawa 1982.
Zontek W., Modele wyłączania odpowiedzialności karnej, Kraków 2017.