Liability for refusal of service (Article 138 of the Polish Code of Contraventions) in the perspective of collision of constitutional principles. Considerations based on the printer’s case from Łódź about the connections between criminal law and constitutional law
Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych Rok XXIII: 2019, numer 2
Journal of Criminal Law and Penal Studies Volume XXIII: 2019, No. 2
Mikołaj Iwański – Ph.D., Chair of Criminal Law, Faculty of Law and Administration, Jagiellonian University in Kraków
Full text in PDF (open access)
Keywords
discrimination, contravention, refusal of service, proconstitutional interptretation
Summary
The paper concerns the controversial issue of criminal liability for refusal of service that is stated in Article 138 of the Polish Code of Contraventions. Presented problem constitutes an interesting case of diffusion of constitutional axiology and conflicts of values to the ground of criminal law. The author answers the question how such conflicts should be resolved in a democratic state.
Bibliography
Analiza argumentacji Rzecznika Praw Obywatelskich zawartej w pismach z 29 lipca 2016 r. do Ministra Sprawiedliwości i portalu w Polityce, <http://www.ordoiuris.pl.wolnosc-gospodarcza/analiza-argumentacji-rzecznika-praw-obywatelskich-zawartej-w-pismach-z-29–lipca>.
Bafia J., w: Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. J. Bafia, Warszawa 1980.
Bojarski M., w: Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 2016.
Burek W., Zakaz dyskryminacji w dostępie do dóbr i usług świadczonych publicznie w prawie polskim – uwagi wokół implementacji dyrektywy rasowej (2000/43/WE), „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2007, nr 12.
Ciapała J., Horyzontalny wymiar praw konstytucyjnych na podstawie wybranego orzecznictwa w sprawach gospodarczych, w: Sądy i trybunały wobec problemu horyzontalnego działania praw jednostki, red. M. Florczak-Wątor, Kraków 2015.
Ciszewski W., Czy wolność uprawnia do dyskryminowania? Rozważania teoretycznoprawne na kanwie sprawy drukarza z Łodzi, „Forum Prawnicze” 5(43), 2017.
Cychosz P., Konstytucyjny standard prawa karnego materialnego w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Kraków 2017.
Czarny P., Konstytucyjne podstawy regulacji stosunków prywatnoprawnych w Polsce (na tle koncepcji horyzontalnego oddziaływania praw konstytucyjnych oraz obowiązku ochrony tych praw przez państwo, w: Oddziaływanie współczesnych konstytucji na stosunki między podmiotami prywatnymi, red. M. Florczak-Wątor, Kraków 2015.
Drukarz odmówił usług fundacji LGBT. Przegrał w sądzie, <http://lodz.wyborcza.pl/lodz/7,35136,21869181,drukarz-odmowil-uslug-fundacji-lgbt-sad-uznal-go-winnym.html> .
Dworkin R., Biorąc prawa poważnie, przeł. T. Kowalski, Warszawa 1998.
Florczak-Wątor M., Horyzontalne oddziaływanie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, red. A. Młynarska-Sobaczewska, P. Radziewicz, Studia i Materiały Trybunału Konstytucyjnego, t. LVI, Warszawa 2015.
Florczak-Wątor M., Horyzontalny wymiar praw konstytucyjnych, Kraków 2014.
Florczak-Wątor M., Rola sądów i trybunałów w kształtowaniu koncepcji horyzontalnego działania praw jednostki, w: Sądy i trybunały wobec problemu horyzontalnego działania praw jednostki, red. M. Florczak-Wątor, Kraków 2015.
Gutowski M., Kardas P., Wykładnia i stosowanie prawa w procesie opartym na Konstytucji, Warszawa 2017.
Kardas P., O relacjach między strukturą przestępstwa a dekodowanymi z przepisów prawa karnego strukturami normatywnymi, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2012, z. 4.
Kotowski W., Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 2009.
Kulesza J., Glosa do wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z 26.05.2017 r., V Ka 557/17, „Państwo i Prawo” 2018, nr 1.
Kulik M., w: Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. P. Daniluk, Warszawa 2016.
Kurzępa B., Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 2008.
Machnikowski P., Swoboda umów według art. 3531 KC. Konstrukcja prawa, Warszawa 2005.
Machnikowski P., w: System Prawa Prywatnego. Prawo zobowiązań. Część ogólna, t. 5, red. E. Łętowska, Warszawa 2006.
Masternak-Kubiak M., Prawo do równego traktowania, w: Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji RP, red. B. Banaszak, A. Preisner, Warszawa 2002.
Michalska-Warias A., w: Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. T. Bojarski, Warszawa 2015.
Mikłasiewicz P., w: Konstytucja RP. Komentarz. Art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
Mozgawa M., w: Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. M. Mozgawa, Warszawa 2009.
Olejniczak A., w: Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania – część ogólna, t. 3, red. A. Kidyba, Warszawa 2014.
Osajda K. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2017.
Pismo Rzecznika Praw Obywatelskich z 29 III 2018 r.
Podkowik J., Problem horyzontalnego działania praw jednostki w orzecznictwie sądów w sprawach cywilnych w: Sądy i trybunały wobec problemu horyzontalnego działania praw jednostki, red. M. Florczak-Wątor, Kraków 2015.
Podkowik J., Wolność umów i jej ograniczanie w świetle Konstytucji RP, Warszawa 2015.
Rams M., Specyfika wykładni prawa karnego w kontekście brzmienia i celu prawa Unii Europejskiej, Warszawa 2016.
Rawls J., Teoria sprawiedliwości, przeł. M. Panufnik, J. Pasek, A. Romaniuk, Warszawa 1994.
Safjan M., Efekt horyzontalny praw podstawowych w prawie prywatnym: autonomia woli a zasada równego traktowania, „Kwartalnik Prawa Prywatnego”, R. XVIII, 2009, nr 2.
Sobczyk A., Problem horyzontalnego działania praw jednostki w orzecznictwie sądów pracy, w: Sądy i trybunały wobec problemu horyzontalnego działania praw jednostki, red. M. Florczak-Wątor, Kraków 2015.
Szczucki K., Drukarz, prawo, geje i wolny rynek, <http://www.rp.pl/Publicystyka/307319945–Szczucki-Drukarz-prawo-geje-i-wolny-rynek.html>.
Szczucki K., Wykładnia prokonstytucyjna prawa karnego, Warszawa 2015.
Trener odmówił zajęć gejom i lesbijkom. Prawnik Kampanii Przeciw Homofobii chce skazania. Prokuratura domaga się uniewinnienia, < http://poznan.wyborcza.pl/poznan/7,36001,23122713,trener-odmowil-zajec-gejom-i-lesbijkom-prawnik-kampanii-przeciwko.html >.
Trzaskowski R., Granice swobody kształtowania treści i celu umów obligacyjnych. Art. 3531 k.c., Kraków 2005.
Tuleja P., Białogłowski W., Problem horyzontalnego działania praw jednostki w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, w: Sądy i trybunały wobec problemu horyzontalnego działania praw jednostki, red. M. Florczak-Wątor, Kraków 2015.
Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r., Warszawa 2008.
Wiśniewski T., w: Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania. Część ogólna, t. 3, red. J. Gudowski, Warszawa 2018.
Wniosek Prokuratora Generalnego w sprawie o sygn. akt 16/17.
Wojciechowski J., Kodeks wykroczeń. Komentarz. Orzecznictwo, Warszawa 2005.
Wojtyczek K., Horyzontalny wymiar praw człowieka zagwarantowanych w Konstytucji RP, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 1999, nr 2.
Wróbel W., Zmiana normatywna i reguły intertemporalne w prawie karnym, Kraków 2003.
Zbrojewska M., w: Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. T. Grzegorczyk, Warszawa 2013.
Zieliński M., Derywacyjna koncepcja wykładni jako koncepcja zintegrowana, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny” 2006, nr 3.
Zieliński M., Interpretacja jako proces dekodowania tekstu prawnego, Poznań 1972.
Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki, Warszawa 2002.
Zoll A., O normie prawnej z punktu widzenia prawa karnego, „Krakowskie Studia Prawnicze” 1990, t. XXIII.
Zoll A., w: Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz do art. 1–52, t. I, cz. I, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2016.
Zubik M., Równość i zakaz dyskryminacji w perspektywie orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, XVII Konferencja sędziów Trybunału Konstytucyjnego Rzeczypospolitej Polskiej i Sądu Konstytucyjnego Republiki Litewskiej. Kamień Śląski, 16–19 września 2013 r., „Studia i Materiały Trybunału Konstytucyjnego”, t. LII, Warszawa 2014.
Żółtek S., Znaczenie normatywne ustawowych znamion typu czynu zabronionego. Z zagadnień semantycznej strony zakazu karnego, Warszawa 2017.
