Problems of consistent interpretation of substantive criminal law illustrated on the basis of Polish regulation pertaining to punishability of inside information disclosure
Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych Rok XXIII: 2019, numer 2
Journal of Criminal Law and Penal Studies Volume XXIII: 2019, No. 2
Michał Rams – Ph.D., Department of Criminal Law, Faculty of Law and Administration, Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw
Full text in PDF (open access)
Keywords
European Union law, capital markets law, consistent interpretation, European criminal law
Summary
There is no doubt that membership in the European Union results in the multitude of decision-making centres responsible for applying, legislating and interpreting law, which does not facilitate the interpretation of norms referring to the matters covered by the EU law. There is also no doubt that in cases where EU law regulations referring to other areas of law will affect the modification of the statutory description of prohibited acts, the obvious question arises about the possibility of the citizen predicting what is punishable and what is already decriminalized. Therefore, it is also necessary to redefine this aspect and to ask the question about how to treat any possible mistake of law in the field of EU regulation. In this text I will point out the practical problems resulting from the increasingly frequent obligation to take into account European Union law in the course of interpretation of national provisions of substantive criminal law. This particularly pertains to cases in which a failure of the national legislator creates a necessity to resort to alternative methods of ensuring full effectiveness of EU law (mainly by way of consistent interpretation).
Bibliography
Alexy R., Teoria praw podstawowych, tłum. B. Kwiatkowska, J. Zajadło, Warszawa 2010.
Bator A., Kozak A., Wykładnia prawa w zgodzie z konstytucją, w: Polska kultura prawna a proces integracji europejskiej, red. S. Wronkowska, Kraków 2005.
Bosek L., Bezprawie legislacyjne, Warszawa 2007.
Bosek L., Odpowiedzialność państwa za legislacyjne bezprawie w prawie niemieckim, „Państwo i Prawo” 2003, nr 1.
Bosek L., Wild M., Kontrola konstytucyjności prawa. Zagadnienia ustrojowe, procesowe i materialnoprawne. Komentarz praktyczny dla sędziów i pełnomocników procesowych. Wzory pism procesowych, Warszawa 2014.
Czarny P., Trybunał Konstytucyjny a wykładnia ustaw w zgodzie z konstytucją, w: Polska kultura prawna a proces integracji europejskiej, red. S. Wronkowska, Kraków 2005.
Dąbek D., Prawo sędziowskie w polskim prawie administracyjnym, Warszawa 2010.
Florczak-Wątor M., Horyzontalny wymiar praw konstytucyjnych, Kraków 2014.
Garlicki L., Ewolucja pozycji ustrojowej Sądu Najwyższego (1989–2010), „Państwo i Prawo” 2010, nr 8.
Garlicki L., Sądy a Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, „Przegląd Sądowy” 2016, nr 7–8.
Gizbert-Studnicki T., Dyrda A., Grabowski A., Metodologiczne dychotomie. Krytyka pozytywistycznych teorii prawa, Warszawa 2016.
Gizbert-Studnicki T., Dyrektywy wykładni drugiego stopnia, w: W poszukiwaniu dobra wspólnego. Księga jubileuszowa Profesora Macieja Zielińskiego, red. A. Choduń, A. Czepita, Szczecin 2010.
Grabowski A., Naleziński B., Kłopoty z obowiązywaniem. Uwagi na tle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, w: Studia z filozofii prawa, red. J. Stelmach, Kraków 2001.
Grabowski A., Prawnicze pojęcie obowiązywania prawa stanowionego. Krytyka niepozytywistycznej koncepcji prawa, Kraków 2009.
Graver H.P., Judges against Justice. On Judges when the Rule of Law is under Attack, Heidelberg i in. 2015.
Gutowski M., Kardas P., Sądowa kontrola konstytucyjności prawa, „Palestra” 2016, nr 4.
Gutowski M., Kardas P., Spory ustrojowe a kompetencje sądów (granice bezpośredniego stosowania Konstytucji), „Palestra” 2017, nr 12.
Gutowski M., Kardas P., Wykładnia i stosowanie prawa w procesie opartym na Konstytucji, Warszawa 2017.
Hofmański P., Zabłocki S., Elementy metodyki pracy sędziego w sprawach karnych, Warszawa 2011.
Huq A.Z., Lakier A., Apparent Fault, „Harvard Law Review” 2018, vol. 131, no. 6.
Kardas P., O sposobach rozwiązywania kolizji norm postępowania karnego z Konstytucją RP, prawem Unii Europejskiej oraz umowami międzynarodowymi, w: Norma postępowania karnego. Sędzia wobec zmian prawa karnego procesowego, red. J. Skorupka, K. Leżak, Kraków 2018.
Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. A. Sakowicz, Warszawa 2016.
Korycka-Zirk M., Filozoficznoprawny wymiar kontroli konstytucyjności, Toruń 2017.
Kozak A., Konstytucja jako podstawa decyzji stosowania prawa, w: Z zagadnień teorii i filozofii prawa, red. A. Bator, Wrocław 1999.
Lang W., Wokół multicentryczności systemu prawa, „Państwo i Prawo” 2005, nr 7.
Łętowska E., Łętowski J., Co wynika dla sądów z konstytucyjnej zasady podziału władz, w: Konstytucja i gwarancje jej przestrzegania. Księga pamiątkowa prof. Janiny Zakrzewskiej, red. J. Trzciński, A. Jankiewicz, Warszawa 1996.
Łętowska E., Multicentryczność współczesnego systemu prawa i jej konsekwencje, „Państwo i Prawo” 2005, nr 3.
Łętowska E., Sugestie dla mojego librecisty, „Państwo i Prawo” 2016, nr 9.
Matczak M., Imperium tekstu. Prawo jako postulowanie i urzeczywistnianie świata możliwego, Warszawa 2019.
Matczak M., Summa Iniuria. O błędzie formalizmu w stosowaniu prawa, Warszawa 2007.
Mikuli P., Zdekoncentrowana sądowa kontrola konstytucyjności prawa. Stany Zjednoczone i państwa europejskie, Kraków 2007.
Naleziński B., Wojtyczek K., Konsekwencje wadliwości aktów normatywnych w polskim systemie prawnym, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1993, nr 4.
Naleziński B., Wojtyczek K., Problematyka kompetencji prawodawczych a kontrola konstytucyjności prawa, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1993, nr 1.
Pietrzykowski T., Wsteczne działanie prawa i jego zakaz, Kraków 2004.
Ross H.L., Foley J.P., Judicial Disobedience of the Mandate to Imprison Drunk Drivers, „Law and Society Review” 1987, vol. 21, no. 2.
Safjan M., Wprowadzenie, w: Konstytucja RP, t. 1: Komentarz. Art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
Segall E.J., Judicial Review, Separation of Powers and the Rule of Law, w: Poland–US Conference on the Rule of Law. Commemorating the 20th Anniversary of the Center for American Studies [niepubl.].
Sulikowski A., Konstytucjonalizm a postmodernizm, „Państwo i Prawo” 2011, nr 12.
Tarapata S., Czy sędzia karny jest strażnikiem Konstytucji? O tzw. rozproszonej kontroli konstytucyjności w toku dekodowania normy postępowania karnego, w: Norma postępowania karnego. Sędzia wobec zmian prawa karnego procesowego, red. J. Skorupka, K. Leżak, Kraków 2018.
Tuleja P., Stosowanie Konstytucji RP w świetle zasady jej nadrzędności (wybrane problemy), Kraków 2003.
Tuleja P., Wyroki interpretacyjne Trybunału Konstytucyjnego, Poznań 2016.
Wiliński P., Proces karny w świetle Konstytucji, Warszawa 2011.
Wojtyczek K., Sądownictwo konstytucyjne w Polsce. Wybrane zagadnienia, Warszawa 2013.
Wronkowska S., W sprawie bezpośredniego stosowania Konstytucji, „Państwo i Prawo” 2001, nr 9.
Zajadło J., Sędziowie i niewolnicy, Gdańsk 2017.
Zajadło K., Nieposłuszeństwo sędziowskie, „Państwo i Prawo” 2016, nr 1.
Zirk-Sadowski M., Grzybowski T., Udział sądów najwyższych w legitymizacji polskiego porządku prawnego, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2016, nr 5.
Zoll A., Związanie sędziego ustawą, w: Konstytucja i gwarancje jej przestrzegania. Księga pamiątkowa ku czci prof. Janiny Zakrzewskiej, red. J. Trzciński, A. Jankiewicz, Warszawa 1996.
Zwierzchowski E., Europejskie modele scentralizowanej kontroli konstytucyjności aktów prawnych, w: Prawo i kontrola jego zgodności z konstytucją, red. E. Zwierzchowski, Warszawa 1997.
