New aggravated types of rape (a critical analysis of proposed changes in Article 197 of the Polish Criminal Code)

Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych Rok XXIII: 2019, numer 3
Journal of Criminal Law and Penal Studies Volume XXIII: 2019, No. 3

Daniel Kwiatkowski – Ph.D. candidate, Jagiellonian University, Faculty of Law and Administration; M.A. student of philosophy at Pontifical University of John Paul II


Full text in PDF (open access)

 PDF

 

Keywords

rape, aggravated types of offenses, extraordinary cruelty, dangerous object, severe damage to health

Summary

The subject of the article is to discuss normative changes in Article 197 of the Polish Criminal Code proposed in the draft amendment by the Sejm (print no. 2154). This amendment introduces new aggravated types of offenses specifying: rape with the use of a dangerous object, rape of a pregnant woman, recording the image and sound of rape, rape resulting in severe health damage, and rape causing the victim's death. In addition, rape of a minor under 15 is recognized as rape with extraordinary cruelty for which a criminal sanction has been heightened. The introduction of the abovementioned changes is not justified, and, in addition, this regulation causes many interpretative and systemic problems.

Bibliography

<http://krakow.naszemiasto.pl/artykul/pedofil-recydywista-zgwalcil-10-latka-prokurator-chce-kary,2222854,art,t,id,tm.html>.
<http://trojmiasto.wyborcza.pl/trojmiasto/1,35612,18374228,gwalcil-niemowle-jest-blyskawiczny-wyrok-9-lat-wiezienia.html>.
<https://www.fakt.pl/wydarzenia/swiat/usa-benjamin-taylor-zgwalcil-10-miesieczne-niemowle-zmarlo/8hedqjk>.
<https://www.tvn24.pl/pomorze,42/policja-porwal-i-zgwalcil-8-latke-zlapali-go-po-dwoch-dniach,773331.html>.
<legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12303754/12462410/12462413/dokument316718.pdf>.
<legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12303754/12462416/12462419/dokument316722.pdf>.
Bielski M., Kryteria obiektywnego przypisania skutku na tle współczesnej polskiej dogmatyki prawa karnego, w: Państwo prawa i prawo karne. Księga Jubileuszowa Profesora Andrzeja Zolla, t. II, red. P. Kardas, T. Sroka, W. Wróbel, Warszawa 2012.
Bielski M., Naruszenie reguł ostrożności czy nadmierna ryzykowność zachowania jako właściwe kryterium prawnokarnego przypisania skutku, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2004, nr 1.
Bielski M., w: Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część I. Komentarz do art. 117-211a, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2017.
Bogdan G., w: Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część I. Komentarz do art. 117-211a, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2017.
Buchała K., Bezprawność przestępstw nieumyślnych oraz wyłączające ją dozwolone ryzyko, Warszawa 1971.
Buchała K., Przypisanie skutku stanowiącego znamię nieumyślnego deliktu w prawie polskim, w:Teoretyczne problemyodpowiedzialności karnej w polskim oraz niemieckim prawie karnym, Wrocław 1990.
Dąbrowska-Kardas M., Kardas P., w: Kodeks karny. Część szczególna. Tom III. Komentarz do art. 278–363, red. A. Zoll, Warszawa 2016.
Gardocki L., Zagadnienia teorii kryminalizacji, Warszawa 1990.
Giezek J., Narażenie na niebezpieczeństwo oraz jego znaczenie w konstrukcji czynu zabronionego, „Przegląd Prawa i Administracji” 2002, t. L,
Giezek J., Naruszenie obowiązku ostrożności jako przesłanka urzeczywistnienia znamion przestępstwa nieumyślnego, „Państwo i Prawo” 1992, nr 1.
Giezek J., Przyczynowość oraz przypisanie skutku w prawie karnym, Wrocław 1994.
Giezek J., Wyjaśnianie przyczynowe w prawie karnym, „Przegląd Prawa i Administracji” 1995, t. XXXI.
Giezek J., Zgodne z prawem zachowanie alternatywne jako kryterium przypisania skutku, „Kwartalnik Prawa Publicznego”. Podstawy odpowiedzialności karnej za przestępstwo skutkowe, 2004, nr 4.
Guzik-Makaruk E.M., Pływaczewski E.W., w: Kodeks karny. Komentarz, red. M. Filar, Warszawa2016.
Kaczmarek T., Wybrane aspekty ontologicznych i normatywnych podstaw przypisania skutku, „Kwartalnik Prawa Publicznego”. Podstawy odpowiedzialności karnej za przestępstwo skutkowe, 2004, nr 4.,
Społeczne oceny wymiaru sprawiedliwości, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa 2017.
Konarska-Wrzosek V., w: Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, Warszawa 2016.
Komunikat na stronie internetowej Prezydenta RP, <https://www.prezydent.pl/prawo/ustawy/odeslane-do-tk/art,8,komunikat-w-zwiazku-ze-skierowaniem-przez-prezydenta-rp-wniosku-do-trybunalu-konstytucyjnego.html>
Komunikat na stronie Trybunału Konstytucyjnego <http://trybunal.gov.pl/s/kp-119>
Lachowski J., w: Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, Warszawa 2016
Lernell L., Zagadnienia związku przyczynowego w prawie karnym, Warszawa 1962.
Małecki M., Glosa do postanowienia SN z dnia 15 lutego 2012 r., sygn. II KK 193/11, „Gdańskie Studia Prawnicze. Przegląd Orzecznictwa” 2013, nr 3.
Małecki M., Ministerstwo Sprawiedliwości po zgwałceniach do celu, „Dziennik Gazeta Prawna”175/2017.
Małecki M., Z problematyki obiektywnego przypisania skutku (przypadek „płonącego anioła”), „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2013, nr 2.
Małecki M., Zbyt krótka lista kwalifikowanych zgwałceń, „Dziennik Gazeta Prawna” 43/2018.
Marek A., Kodeks karny. Komentarz, LEX 2010.
Mozgawa M., w: Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, red. M. Mozgawa, LEX 2018.
Opinia SN do projektu ustawy z 16 X 2017 r., BSA II-021-369/17.
Płatek M., Opinia prawna na temat Projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk 2154), cz. III, pkt 5., <orka.sejm.gov.pl/rexdomk8.nsf/0/EB55C1136FABB1F0C1258232004C80B4/%24File/i331-18A.rtf>.
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, druk sejmowy nr 2154, Sejm VIII kadencji, <http://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=2154>.
Szwarczyk M., w: Kodeks karny. Komentarz, red. T. Bojarski, LEX 2016.
Tarapata S., Głos w sprawie „niebezprawnego naruszenia reguł postępowania z dobrem prawnym” (o przypadku tzw. „płonącego anioła”), „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2013, nr 2.
Tarapata S., Przypisanie sprawstwa skutku w sensie dynamicznym w polskim prawie karnym, Kraków 2019.
Tyszkiewicz L., w: Kodeks karny. Komentarz, red. M. Filar, Warszawa2016.
Rządowy projekt ustawy z 2 X 2017 r.o zmianie ustawy – Kodeks karny, <legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12303754/12462404/12462405/dokument311275.pdf>.
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, druk sejmowy nr 3451, Sejm VIII kadencji, <http://orka.sejm.gov.pl/Druki8ka.nsf/0/996CE307123D03FEC12583FA0069E8F2/%24File/3451.pdf>.
Uchwała SN z 21 XII 1972 r., VI KZP 64/72.
Uzasadnienie projektu ustawy z 4 I 2018 r., druk sejmowy nr 2154.
Uzasadnienie projektu ustawy, <legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12303754/12462404/12462405/dokument311277.pdf>.
Warchoł M., Gwałt na wrażliwości naukowca, „Dziennik Gazeta Prawna”, 178/2017.
Warylewski J., Zgwałcenie w świetle projektowanych zmian w Kodeksie karnym z 1997 r., „Przegląd Sądowy” 10 (2018).
Wniosek Prezydenta RP do Trybunału Konstytucyjnego <https://www.prezydent.pl/download/gfx/prezydent/pl/defaultaktualnosci/5427/8/1/s22c-6e19070114580.pdf>.
Wolter W., Błędne koło problematyki przyczynowości w teorii i praktyce prawa karnego, „Państwo i Prawo” 1964, nr 3.
Wróbel W., w: Represyjność polskiego prawa karnego, red. A.J. Szwarc, Poznań 2008.
Wróbel W., Wina i zawinienie a strona podmiotowa czynu zabronionego, czyli o potrzebie posługiwania się w prawie karnym pojęciem winy umyślnej i winy nieumyślnej, w:Przestępstwo – kara – polityka kryminalna. Problemy tworzenia i funkcjonowania prawa. Księga jubileuszowa z okazji 70. rocznicy urodzin Profesora Tomasza Kaczmarka, red. J. Giezek, Kraków 2006.
Wróbel W., Zoll A., Polskie prawo karne. Część ogólna, Kraków 2013.
Zoll A., Strona podmiotowa i wina w Kodeksie karnym z 1997 r. i w projektach jego nowelizacji, w:Prawo. Społeczeństwo. Jednostka. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Leszkowi Kubickiemu, red. A. Łopatka, B. Kunicka-Michalska, S. Kiewlicz, Warszawa 2003.
Zoll A., w: Kodeks karny. Część ogólna. Tom I. Część I. Komentarz do art. 1-52, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2016.
Zoll A., w: Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część I. Komentarz do art. 117-211a, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2017.