Zwolnienie od odpowiedzialności karnej na Ukrainie i w Rosji a warunkowe umorzenie postępowania karnego w Polsce

Autor: Olena Sharvan
Data publikacji: 7 sierpnia 2013
Pozycja w wydaniu internetowym: 13/2013

Artykuł jest wynikiem analizy prawnoporównawczej ukraińskiej i rosyjskiej regulacji zwolnienia sprawcy od odpowiedzialności karnej oraz polskiego warunkowego umorzenia postępowania karnego.

Streszczenie: W ukraińskim i rosyjskim prawie karnym instytucja zwolnienia sprawcy od odpowiedzialności karnej, która de facto polega na uchyleniu karalności czynu, jest znana od dawna oraz stosowana bardzo aktywnie. Zwolnienie od odpowiedzialności karnej na Ukrainie i w Rosji polega na uchyleniu karalności czyny sprawcy ze względu na okoliczności subiektywne lub obiektywne, które nastąpiły po popełnieniu przestępstwa. Na Ukrainie owa instytucja ma znacznie szersze zastosowanie niż w Rosji ze względu na większy zakres przedmiotowy. W ukraińskiej i rosyjskiej doktrynie prawa karnego uważa się, iż jest to instytucja wielce korzystna dla sprawców czynów zabronionych, bez względu na fakt, iż jej stosowanie wiąże się z obaleniem domniemania niewinności. Instytucja ta jest instytucją materialno – procesową, stosowaną w przypadku drobnej przestępczości. Odpowiednikiem zwolnienia od odpowiedzialności karnej w związku z pojednaniem się z pokrzywdzonym jest specjalny rodzaj warunkowego umorzenia postępowania karnego (art. 66 § 3 k.k.). Do najważniejszych zalet omawianej instytucji należy liberalizacja oraz indywidualizacja odpowiedzialności karnej, uwzględnienie interesów wszystkich stron konfliktu karnego, a także zwiększenie ekonomii procesowej.